Hãy suy nghĩ về những câu hỏi bạn hỏi trong lớp học toán tư duy. Liệu những câu hỏi đó có thể được trả lời đơn giản bằng “có” hoặc “không”? Hay chúng mở ra cánh cửa để trẻ thực sự chia sẻ kiến thức của mình.
Ở bài viết trước, Sylvan Learning Việt Nam đã giới thiệu 10 câu hỏi cơ bản khi dạy toán tư duy mà phụ huynh nhất định phải biết. Hôm nay, chúng tôi giới thiệu đến bạn thêm nhiều câu hỏi hơn có thể mở ra những cánh cửa mới, giúp giờ học toán tư duy thêm phần hấp dẫn.
Những câu hỏi như vậy giúp học sinh học toán tư duy vui hơn, giàu hứng khởi hơn thông qua:
- Làm việc cùng nhau để hiểu môn toán hơn;
- Tự kiểm tra xem điều gì đó có đúng về mặt toán học hay không;
- Học cách lập luận toán tư duy đúng cách;
- Khám phá và tìm kiếm sự trợ giúp khi học toán tư duy;
- Học cách phỏng đoán, sáng tạo và giải quyết vấn đề;
- Học cách kết nối toán học, các ý tưởng và áp dụng;
- Tập trung vào các kỹ năng toán tư duy được kết hợp trong các hoạt động.
Dưới đây là 100 câu hỏi từ chuyên gia toán học, Tiến sĩ Giáo dục chuyên ngành Toán học Gladis Kersaint giúp bạn thúc đẩy tư duy toán học của trẻ và giảng dạy trong lớp học.
Giúp trẻ làm việc cùng nhau để hiểu và học toán tư duy tốt hơn
- Con đã sử dụng cách thức gì?
- Con có đồng ý không?
- Con không đồng ý?
- Con có thể hỏi các bạn câu hỏi đó không?
- Con có thể chia sẻ cách làm với cả lớp không?
- Con hiểu phần nào trong những gì bạn ấy nói?
- Ai đó có muốn chia sẻ về ___ không?
- Con có thể thuyết phục các bạn và cô điều này là đúng không?
- Các con nghĩ gì về những gì bạn ấy nói?
- Con có thể kể lại hoặc trình bày lại lời giải của bạn ấy không?
- Các con đã giải toán cùng nhau phải không? Bằng cách nào?
- Các con muốn thêm vào cái này không?
- Con đã thảo luận điều này với nhóm của mình chưa? Với những người khác?
- Có ai có câu trả lời khác không?
- Con sẽ đi đâu để được giúp đỡ?
- Mọi người có cơ hội công bằng để nói chuyện, thao tác và được ghi nhận ý kiến phải không?
- Con có thể giúp bạn mà không nói ra câu trả lời không?
- Con sẽ giải thích thế nào về ___ với một người vắng mặt trong buổi học hôm nay?
Giúp trẻ tự kiểm tra xem điều gì đó có đúng về mặt toán học hay không
- Đây có phải là một câu trả lời hợp lý?
- Điều đó có đúng không?
- Tại sao con nghĩ vậy? Tại sao điều đó lại đúng?
- Con có thể vẽ một bức tranh hoặc phác một hình mẫu để thể hiện điều đó?
- Bằng cách nào con đạt được kết quả đó?
- Có ai muốn sửa lại câu trả lời của mình không?
- Làm thế nào con chắc chắn câu trả lời của con là đúng?
Giúp trẻ học cách lập luận toán tư duy đúng cách
- Điều gì làm con suy nghĩ về vấn đề này?
- Còn có cách khác để con giải quyết vấn đề này?
- Con có thể chứng minh điều đó bằng cách nào?
- Con có thể giải thích đáp án của mình có gì khác hay giống với bạn không?
- Hãy xem liệu chúng ta có thể tách đề bài này ra để giải từng phần không nhé? Sẽ có những phần nào đây…
- Con có thể giải thích cụ thể hơn phần này được không?
- Điều đó có phải luôn đúng không?
- Cái đó có đúng với mọi trường hợp không?
- Con đã sắp xếp thông tin của mình như thế nào? Con nghĩ sao?
Giúp trẻ đánh giá cách làm của riêng mình và tham gia tương tác hiệu quả
- Con cần làm gì tiếp theo?
- Con đã làm được gì?
- Điểm mạnh và điểm yếu của con là gì?
- Con có thấy việc tham gia nhóm là phù hợp và hữu ích không?
Giúp trẻ hiểu vấn đề khi học toán tư duy
- Vấn đề cần giải quyết là gì? Con có thể nói thêm cho ba mẹ nghe không?
- Con có cần định nghĩa hoặc đặt giới hạn khi giải quyết vấn đề không?
- Con sẽ giải thích điều đó như thế nào?
- Con có thể nào viết lại cho đơn giản hơn không?
- Có cái gì đó có thể bỏ ra hay có gì thiếu không?
- Con có vui lòng giải thích điều đó bằng lời không?
- Con phải giả định điều gì?
- Con biết gì về phần này?
- Những từ nào quan trọng nhất? Tại sao?
Giúp trẻ học cách phỏng đoán, sáng tạo và giải quyết vấn đề
- Điều gì sẽ xảy ra nếu ___? Nếu không thì sao?
- Con có thấy có hình mẫu nào lặp đi lặp lại ở đây không?
- Một số tình huống có thể xảy ra ở đây là gì?
- Con có thể tìm thấy thông tin con cần ở đâu?
- Làm thế nào con sẽ kiểm tra các bước hoặc đáp án của con?
- Cái gì không có ích ở đây?
- Cách làm của con có gì giống hay khác với bạn khác?
- Ngoài việc kiểm tra lại các bước, con có biết đáp án của mình đúng sai thế nào không?
- Con nghĩ bạn ấy nên quyết định thế nào?
- Con đã sắp xếp thông tin như thế nào? Con có ghi chép lại không?
- Con giải quyết vấn đề này bằng cách sử dụng (bảng, cây, danh sách, sơ đồ, v.v.) ra sao?
- Con đã thử những gì? Con đã thực hiện những bước nào?
- Sẽ ra sao nếu con sử dụng những vật liệu này?
- Con sẽ vẽ sơ đồ hay làm nháp kiểu gì để giải quyết vấn đề?
- Có một câu trả lời khả thi khác không? Nếu có, con hãy giải thích thử xem.
- Con sẽ tìm hiểu bằng cách nào?
- Có điều gì con chưa làm không?
- Con nghĩ về vấn đề này như thế nào?
- Kết quả ước tính hoặc dự đoán của con là gì?
- Con tự tin vào câu trả lời của mình đến mức nào?
- Con muốn biết điều gì khác?
- Con nghĩ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
- Cách làm này có hợp lý không, trong ngữ cảnh này?
- Con có một hệ thống phải không? Hãy giải thích hệ thống đó.
- Con có một chiến lược làm bài? Hãy giải thích chiến lược đó.
- Con có một bản thiết kế? Hãy giải thích thiết kế đó.
Giúp trẻ học cách kết nối toán học, các ý tưởng và áp dụng
- Cái này với cái kia có liên quan gì không?
- Chúng ta đã làm bài kiểu này trước đây chưa?
- Tối qua đọc báo, con có áp dụng môn toán vào được chỗ nào không?
- Giống nhau ở điểm nào?
- Có gì khác nhau?
- Con dùng kỹ năng gì hoặc xây dựng ý tưởng gì không liên quan đến toán?
- Con đã dùng kỹ năng hoặc khái niệm nào?
- Có ý nào chúng ta biết trước đó có thể giải quyết vấn đề này?
- Có mẫu không?
- Cách này sẽ dùng được ở đâu khác?
- Điều này liên quan như thế nào đến ___?
- Có quy tắc chung gì không?
- Có tình huống thực tế nào có thể sử dụng cách/ cái này không?
- Cách của con có tác dụng như thế nào với vấn đề khác?
- Cái này có gây ra vấn đề gì khác không?
Giúp học sinh kiên trì khi học toán tư duy
- Con đã thử đoán chưa?
- Con đã thử những gì khác?
- Có cách nào khác sẽ hiệu quả hơn?
- Có cách nào khác để (vẽ, giải thích, nói) điều đó không?
- Hỏi ba/mẹ cái gì khác có liên quan. Có câu hỏi nào dễ hơn không?
- Con sẽ giải thích ra sao những gì con biết lúc này?
Tập trung vào các kỹ năng toán tư duy được kết hợp trong các hoạt động
- Điều con đã học được là gì?
- Bài toán này xếp vào đâu trên những đề tài ta đã học?
- Có phép toán gì đã được sử dụng trong lần tìm hiểu này?
- Khái niệm toán học liên quan đến vấn đề này là gì?
- Về mặt toán học, hai tình huống khác nhau ra sao?
- Các biến trong bài toán này là gì? Cái gì không đổi?
Hãy tạo điều kiện cho trẻ tham gia trình bày suy nghĩ và ý kiến của mình trong lớp học, cũng như giờ học toán tư duy tại nhà. Hy vọng 100 câu hỏi của Sylvan Learning Việt Nam sẽ giúp bạn cùng trẻ có giờ học toán tư duy thật hấp dẫn!