[Lớp 4] Phép nhân số có nhiều chữ số

Có nhiều cách để thực hiện tính phép nhân một cách đơn giản và nhanh chóng. Sylvan Learning Việt Nam xin giới thiệu đến bạn những hoạt động giúp trẻ luyện tập phép nhân số có nhiều chữ số, trình độ toán tư duy lớp 4.

Kỹ năng đạt được

• Trẻ hiểu khái niệm và thực hiện được phép nhân với các số có 2 chữ số.
• Trẻ thực hiện được phép nhân với 10 và với 100.
• Trẻ thực hiện được phép nhân số có 1 hoặc 2 chữ số với số có 2 chữ số sử dụng phương pháp sáng tạo với hình và chữ số.
• Trẻ thực hiện được phép nhân số có 1 hay nhiều chữ số với phương pháp chuẩn.

Hoạt động Toán tư duy lớp 4 với Phép nhân số có nhiều chữ số

Hoạt động 1: Phép nhân với 10, 100 & 1000

Tải về bài tập: Multiply by 10, 100 and 10000

Tổng quát

Trẻ thảo luận về một số cách thực hiện phép nhân với 10. Sau đó, trẻ thực hiện một số phép nhân trong đó 10 đóng vai trò là thừa số, và mở rộng tư duy của trẻ sang nhân với 100 và 1000.

Khái niệm phép nhân với 10 và với 100 trẻ đã được làm quen ở bài viết trước về Phép nhân.

Hướng dẫn

1. Tạo khung hình chữ nhật 12×10 như hình dưới đây. Yêu cầu trẻ chia sẻ ý kiến kích thước của hình đó là bao nhiêu và diện tích của hình đó sẽ như thế nào nếu bạn tô 10 dải ô 10. Sau khi trẻ thảo luận, tiếp tục tô thêm 2 dải ô 10. Cùng trẻ viết ra kích thước mỗi chiều, ghi nhãn và viết phương trình tính diện tích hình chữ nhật. Giải thích cho trẻ mối liên hệ giữa kích thước mỗi cạnh hình chữ nhật và diện tích.

• Yêu cầu trẻ tạo khung hình chữ nhật có kích thước 16×10, 23×10 và 34×10 và thực hiện tính toán tương tự.
• Tiếp theo, yêu cầu trẻ chia sẻ điều gì sẽ xảy ra khi bạn nhân một số bất kỳ với 10 và mời trẻ chia sẻ suy nghĩ

2. Tạo khung hình 13×100 trên bảng trắng. Yêu cầu học sinh chia sẻ diện tích của hình sẽ như thế nào nếu bạn tô 10 dải ô 100, sau đó tô thêm 3 dải ô 100. Thảo luận về thực tế rằng 13 ô 100 chính là 1300.

• Yêu cầu trẻ tạo khung hình chữ nhật có kích thước 13×100, 24×100 và thực hiện tính toán tương tự.
• Sau đó, yêu cầu trẻ giải thích điều gì sẽ xảy ra khi bạn nhân một số bất kỳ với 100.

Thảo luận

Nếu bạn làm phép nhân với 10, tất cả những gì bạn phải làm là thêm số 0 vào cuối.Giống như nếu bạn có 23×10, bạn chỉ biết câu trả lời là 230 vì bạn thêm số 0 vào cuối 23. Tương tự nếu bạn nhân với 100, nhưng sau đó bạn thêm 2 số 0 vào cuối.

Hoạt động 2: Phép nhân số có 1 chữ số với số có nhiều chữ số sử dụng kết hợp với Hình học

Tải về bài tập: Single-digit Multiplication

Tổng quát

Trẻ sử dụng mô hình diện tích để vẽ hình và giải các bài toán nhân với thừa số là số có 1 chữ số với số có 2 chữ số.

Hướng dẫn

• Viết lên bảng đề toán để trẻ cùng ước tính kết quả. Tạo các nhóm 2 bạn để trẻ thảo luận kết quả. Yêu cầu trẻ chia sẻ kết quả và giải thích cách tính toán của mình.

Đề toán: Các học sinh lớp thầy Gill sẽ sơn một bức tường ở lối vào văn phòng trường. Bức tường cao 8 feet và dài 23 feet. Hỏi diện tích bức tường các học sinh này sẽ phải sơn là bao nhiêu?

• Giải thích cách tính vẽ phác nhanh hình chữ nhật đại diện cho phép tính 23×8. Đầu tiên ghi kích thước, sau đó vẽ ô và gạch một đường phân chia hình chữ nhật thành hai phần, phần bên trái đại diện cho phép tính hàng chục và phần bên phải cho phép tính hàng đơn vị.

 

• Như vậy phép tính 23×8 có thể chia thành hai lần tính: 20×8 và 3×8. Yêu cầu trẻ tính và chia sẻ kết quả.

• Lặp lại phép tính tương tự với các đề bài khác, ví dụ như 26×6, 34×7 cho đến khi trẻ thành thạo cách tính toán.

Hoạt động 3: Phương pháp chuẩn thực hiện phép nhân số có 1 chữ số

Tổng quát

Trẻ sử dụng phương pháp chuẩn để nhân các số có 1 chữ số với số có nhiều chữ số.

Hướng dẫn

• Viết 8 × 28 trên bảng. Trước tiên, yêu cầu trẻ chia sẻ ước tính chia sẻ suy nghĩ của mình.
• Tiếp theo, yêu cầu trẻ tìm đáp án bằng phương pháp tính toán mà trẻ đã thực hành trong hoạt động trước.

• Giới thiệu phương pháp tính chuẩn và giải thích từng bước. Yêu cầu trẻ quan sát và lắng nghe kỹ lưỡng để xem liệu trẻ có hiểu được những gì bạn đang làm dựa trên tất cả những kinh nghiệm mà trẻ đã có với phép nhân không.
• Bây giờ cho trẻ một bài tập để thử với cách tính phương pháp chuẩn. Viết 6 × 26 lên bảng trắng và yêu cầu trẻ chép bài toán vào tập. Sau đó, cùng trẻ giải quyết bài toán. Tiếp theo, làm thêm bốn bài toán theo cách tương tự.36 × 4, 48 × 5, 144 × 6 và  345 × 5.

Hoạt động 4: Phép nhân số có nhiều chữ số, mở rộng từ hoạt động 2 và 3

Tải về bài tập: The Ladybugs’ park

Tổng quát

Trẻ sử dụng mô hình diện tích để vẽ hình và giải các bài toán phép nhân số có nhiều chữ số.

Hướng dẫn

• Viết lên bảng đề toán để trẻ cùng ước tính kết quả. Tạo các nhóm 2 bạn để trẻ thảo luận kết quả. Yêu cầu trẻ chia sẻ kết quả và giải thích cách tính toán của mình.

Đề toán: 23×27

• Giải thích cách tính vẽ phác nhanh hình chữ nhật đại diện cho phép tính 25×23 gồm 4 ô hoặc 2 ô. Đầu tiên ghi kích thước, sau đó vẽ ô và gạch 2 đường phân chia hình chữ nhật thành 4 hoặc 2 phần. Liên tưởng đến cách tính phép nhân số 1 chữ số đã làm trước đó.
• Sau đó làm bài toán theo phương pháp chuẩn.

• Tiếp tục áp dụng phương pháp tính toán này cho các bài toán tương tự. Ví dụ như 58×24, 69×35, 72×34, 138×33, 243×46.

Thảo luận

Kết quả phép nhân 2 số có 2 chữ số sẽ  là tổng của:

• Phép nhân số hàng chục với số có 2 chữ số: 20×27 = 540. Phép nhân này sẽ tương đương với 20×20 + 20×7 = 540.
• Phép nhân số hàng đơn vị với số có 2 chữ số: 3×27=81. Phép nhân này sẽ tương đương với 3×20 + 3×7 = 81.

Kết quả: 23×27 = 540+81 = 621

Có thể áp dụng linh hoạt phương pháp hình học phép nhân số có nhiều chữ số. Ví dụ như:

• Sử dụng chiến thuật hình chữ nhật 2 ô với các phép tính mà  trong đó có 1 thừa số là số chẵn hàng chục, dễ tính nhẩm. Ví dụ 20×27.
• Sử dụng chiến thuật hình chữ nhật 4 ô với các phép nhân số có nhiều chữ số khó nhẩm hơn.

Với phép nhân số có 3 chữ số trở lên, nên dùng phương pháp chuẩn để tính nhanh và chính xác hơn.

Bài viết này của Sylvan Learning Việt Nam đã giới thiệu một vài phương pháp sáng tạo để thực hiện phép nhân số có nhiều chữ số. Hy vọng có thể giúp bạn và trẻ cùng nhau học tập đạt hiệu quả thật tốt.