Ở cấp tiểu học, trẻ được làm quen với khái niệm “Hàng và lớp” (Place Value) trong số học. Tuy nhiên, khi nhắc đến những con số dài loằng ngoằng, ai cũng thấy khá lúng túng. Sau đây là một số bài tập Sylvan Learning Việt Nam giới thiệu cùng bạn, để giúp trẻ hiểu thêm khái niệm “hàng và lớp” các số đến hàng tỷ.
Kỹ năng đạt được
- Trẻ có thể đọc, viết, sắp xếp và so sánh các số nguyên đến hàng tỷ.
- Hiểu hàng và lớp đến hàng triệu và hàng tỷ.
Khái niệm
Hàng và lớp (Place Value) trong toán học là giá trị được đại diện bởi chữ số trong một số.
Mỗi lớp sẽ gồm 3 hàng:
- Lớp đơn vị gồm hàng đơn vị (the units place), hàng chục (the tens place), hàng trăm (the hundreds place)
- Lớp nghìn gồm hàng nghìn (the thousands place), hàng chục nghìn (vạn) (the ten thousands place), hàng trăm nghìn (the hundred thousands place)
- Lớp triệu gồm hàng triệu (the millions place), lớp chục triệu (the ten millions place), lớp trăm triệu (the hundred millions place)
- Lớp tỷ gồm lớp tỷ (the billions place), lớp chục tỷ (the ten billions place), lớp trăm tỷ (the hundred billions place)
- Lớp nghìn tỷ gồm lớp nghìn tỷ (the trillions place), lớp chục nghìn tỷ (the ten trillions place), lớp trăm nghìn tỷ (the hundred trillions place)
Biểu đồ Hàng và lớp (Place Value Chart) thể hiện cụ thể hàng của các chữ số trong các số có nhiều chữ số, có thể đến hàng trăm triệu hoặc trăm tỷ.
Bài tập toán tư duy lớp 4 về Hàng và lớp
Tải về bài tập: Place Value to Billions
Bài tập 1: Tấn gạo
Trong câu chuyện Bàn cờ vua*, nhà vua vô cùng tức giận khi biết mình sẽ phải đưa cho một nhà thông thái 274,877,906,944 tấn gạo để giữ lời hứa.
Trẻ có thể xem bảng dưới đây để giúp hiểu con số này.
Đọc thành: Hai trăm bảy mươi tư tỷ, tám trăm bảy mươi bảy triệu, chín trăm lẻ sáu nghìn, chín trăm bốn mươi bốn tấn.
* Câu chuyện Bàn cờ vua
Một nhà vua Ấn Độ đam mê môn cờ vua và có thói quen thách đấu đánh cờ với các người chơi cờ giỏi. Ông hứa thưởng một món quà bất kỳ cho người nào có thể đấu thắng ông. Một nhà hiền triết đã chấp nhận lời thách đấu, đánh thắng nhà vua và yêu cầu phần thưởng là các hạt gạo trên bàn cờ – với ô đầu tiên có 1 hạt gạo, số hạt gạo ô thứ hai gấp đôi ô thứ nhất và cứ thế cho đến hết 64 ô của bàn cờ vua. Nhà vua chấp thuận ngay và cuối cùng phải thưởng cho nhà hiền triết hơn 18,000,000,000,000,000,000 hạt gạo. Tương đương 274,877,906,944 tấn gạo.
Giải các bài toán 1–4 bên dưới để biết con số này thực sự lớn như thế nào và tại sao nhà vua lại tức giận đến vậy.
1.1. Vào tháng 7 năm 2007, dân số thế giới được ước tính là 6,602,224,175. Hãy thể hiện số này thành hàng và lớp, giống như ví dụ ở trên.
1.2. Thể hiện số 6,602,224,175 bằng chữ.
1.3. Nếu bạn làm tròn tỷ số 274,877,906,944, bạn sẽ có 275 tỷ. Nếu bạn làm tròn tỷ số 6,602,224,175 thì bạn sẽ có …. tỷ.
1.4. Nếu bạn số tròn tỷ của 6,602,224,175 là 7 tỷ thì bạn đúng. Chia 275 tỷ cho 7 tỷ để ước tính mỗi người trên trái đất sẽ nhận được bao nhiêu tấn gạo nếu nhà vua giữ lời hứa.
1.5. Biểu đồ dưới đây cho thấy dân số ước tính của một số quốc gia khác nhau trên thế giới vào năm 2006. Sử dụng thông tin để giải các bài toán dưới đây.
- Quốc gia nào trên biểu đồ có dân số đông nhất?
- So sánh dân số của một số quốc gia này bằng cách viết các số và đặt dấu lớn hơn (>) hoặc nhỏ hơn (<) giữa chúng.
Bài tập 2: Khoảng cách tới mặt trăng và các con số rất lớn khác
2.1. Bạn có biết rằng mặt trăng cách trái đất 15,133,979,520 inches không? Đó là mười lăm tỷ, một trăm ba mươi ba triệu, chín trăm bảy mươi chín nghìn, năm trăm hai mươi inches!
Đây là biểu đồ hàng và lớp (place value chart) cho số 15,133,979,520.
Sử dụng thông tin trên biểu đồ để trả lời các câu hỏi dưới đây.
- Chữ số hàng triệu là…
- Chữ số hàng chục tỉ là…
- Chữ số hàng trăm nghìn là…
- Chữ số hàng chục tỉ là…
- Có hàng trăm tỷ nào trong số này không? Nếu có, thì số đó là bao nhiêu?
2.2. Nếu bạn có thể đo khoảng cách bao quanh Trái đất bằng đơn vị inch với một cây thước lớn, khoảng cách đó là bao nhiêu inches? Biểu đồ hàng và lớp bên dưới cho thấy con số đó. Dùng thông tin trên biểu đồ để trả lời các câu hỏi bên dưới.
- Khoảng cách bao quanh Trái đất là … inches.
- Viết con số trên bằng chữ.
- Chữ số hàng mười tỷ là…
- Chữ số hàng mười nghìn là…
- Khoảng cách nào lớn hơn: Khoảng cách bao quanh Trái đất với khoảng cách từ Trái đất đến mặt trăng?
Bài tập 3: Dân số các quốc gia
3.1. Biểu đồ dưới đây cho thấy dân số ước tính của một số quốc gia khác nhau trên thế giới vào năm 2006. Sử dụng thông tin để giải các bài toán dưới đây.
- Quốc gia nào trên biểu đồ có dân số đông nhất?
- Dân số nước nào nhỏ nhất?
3.2. Sắp xếp dân số của 5 quốc gia theo thứ tự từ nhỏ nhất đến lớn nhất trên các dòng dưới đây. Viết tên của mỗi quốc gia bên dưới số dân của quốc gia đó.
< < < <
Bài tập 4: Các số cực lớn
1. 76,000,000 người đã tham dự các trận đấu bóng chày lớn của liên đoàn vào năm 2006. Con số này được viết bằng chữ như thế nào?
2. Vào ngày 2 tháng 6 năm 2007, dân số Trung Quốc được ước tính là 1,321,345,816.
- Chữ số hàng mười nghìn là…
- Chữ số ở hàng chục triệu là…
- Chữ số ở hàng nghìn là…
- Chữ số ở hàng trăm triệu là…
- Có hàng tỷ trong số này không? Nếu có, thì số đó là bao nhiêu?
3. Năm 1986, một cửa hàng thức ăn nhanh quảng cáo rằng họ bán được hơn sáu mươi tỷ bánh mì hamburger. Số nào dưới đây thể hiện đúng con số trên?
- 6,000,000
- 60,000,000,000
- 6,000,000
4. Sao Diêm vương (Pluto) cách mặt trời 5,893,000,000 km. Câu nào dưới đây là chính xác?
- Sao Diêm vương cách mặt trời hơn 50 tỷ km.
- Sao Diêm vương cách mặt trời hơn 500,000 triệu km.
- Sao Diêm vương cách mặt trời gần 6 tỷ km.
- Sao Diêm vương cách mặt trời gần 60 tỷ km.
5. Alani nhân 11,000 với 63,360 để có được chiều rộng theo đơn vị inch của Thái Bình Dương. Máy tính của em ấy không tốt lắm. Hãy cho biết chữ số hàng nào không được hiển thị? (Khoanh tròn kết quả).
- Hàng triệu
- Hàng trăm nghìn
- Hàng mười triệu
- Hàng tỷ
Trên đây là một số bài tập giúp trẻ làm quen với khái niệm hàng và lớp của các số lên đến hàng tỷ. Hy vọng bài viết này của Sylvan Learning Việt Nam sẽ hữu ích trong quá trình học tập của trẻ nhà bạn.
