Học Coding – Lập trình là một hoạt động sáng tạo mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng có thể tham gia. Con bạn có thể không quan tâm đến việc viết các thuật toán dữ liệu, tuy nhiên chúng có thể hứng thú để tạo ra trò chơi, lập trình âm nhạc, thiết kế web hoặc chơi các mã lập trình.
Trên thực tế, trẻ con có khả năng học lập trình nhanh hơn cả người lớn bởi chúng chưa nhận thức được độ khó của lập trình. Cho dù bạn có phải là một lập trình viên hay không hoặc kể cả cha mẹ không có nền tảng về lập trình, bạn vẫn có thể dạy STEM Coding – lập trình cho con bằng những phương pháp sau đây.
Giới thiệu các ngôn ngữ lập trình
Lập trình về cơ bản là “chỉ thị” máy tính làm những gì mà bạn mong muốn. Và để làm được điều này, ngôn ngữ lập trình chính là chìa khóa, giúp máy hiểu cần phải làm gì. Khó khăn ở đây có lẽ là do ngôn ngữ lập trình rất đa dạng và nhiều chức năng. Cha mẹ nên tìm hiểu và giới thiệu với con những ngôn ngữ lập trình phổ biến sau:
- Scratch là một ngôn ngữ mã hóa dựa trên khối cung cấp trải nghiệm học tập trực quan vì trẻ em có thể kéo và thả các “khối” mã để xây dựng các nhân vật và trò chơi.
- JavaScript được sử dụng cho những thứ như trang web và các ứng dụng dành cho khách hàng khác. Hầu hết bất kỳ trang web hoặc trò chơi tương tác nào bạn đã xem đều sử dụng JavaScript.
- Java là một trong những ngôn ngữ phổ biến và được sử dụng rộng rãi. Trên thực tế, làm thế nào về điều này … Minecraft? Nghe nói về nó? Nó được xây dựng bằng Java và với các kỹ năng Java, trẻ em có thể học cách xây dựng và kết hợp các mod Minecraft của riêng mình.
- Lua là một ngôn ngữ tuyệt vời cho các lập trình viên trò chơi. Và nếu con bạn yêu thích Roblox hơn là Minecraft, thì Lua được sử dụng để mã hóa Roblox và được sử dụng để tạo trò chơi trong Roblox.
Xem thêm: Top 7 ngôn ngữ Coding – Lập trình dễ nhất trẻ có thể học
Dạy STEM Coding – Lập trình: Chỉ ra ví dụ thực tế, đừng chỉ nói về khái niệm
Nhiều người cho rằng lập trình là bộ môn thiên về trí tuệ, đúng nhưng chưa đủ. Bởi lập trình là một kỹ năng thực hành đòi hỏi sự luyện tập thường xuyên. Nếu cha mẹ đang trực tiếp hướng dẫn con lập trình, việc làm quen và viết các mã code sẽ là một chặng đường dài đòi hỏi sự kiên trì. Ngay cả khi hiểu về nguyên tắc của những ngôn ngữ đó, việc ngồi trước một màn hình trống trơn và bắt đầu viết một chương trình mới thật đáng sợ. Cha mẹ hãy ngồi cùng con, theo dõi và hướng dẫn con viết từng dòng code.
Trong trường hợp bạn sử dụng những nguyên liệu trực tiếp để chia sẻ với con, hãy chọn những trò chơi cơ bản được lập trình bởi hơn 100 dòng mã. Điển hình như trang website Scratch dành cho người mới học lập trình, trang web này chia sẻ miễn phí tất cả những mã code của họ. Khuyến khích con học và sau đó tự sửa đổi các mã code để xem chúng thay đổi như thế nào.
Làm quen với các thuật ngữ về lập trình
Tại thời điểm này, bạn hy vọng rằng tất cả điều này trông khá tuyệt và thú vị, phải không? Nhưng có thể ở đâu đó trong tâm trí bạn, bạn cũng đang thắc mắc về cách tất cả những điều này hoạt động và làm thế nào bạn có thể bắt đầu nói một cách thông minh về cách tất cả những điều này hoạt động.
Để hoàn toàn minh bạch, có rất nhiều cách mã hóa từ vựng mà bạn sẽ muốn làm quen khi cố gắng giải thích mã hóa cho trẻ em! Chúng tôi sẽ không giải quyết tất cả chúng, nhưng bạn có thể bắt đầu mọi thứ với những thứ này.
- Các biến giống như những chiếc hộp, chứa đựng thông tin hoặc dữ liệu quan trọng. Một biến có thể chứa các kiểu dữ liệu khác nhau, chẳng hạn như số hoặc ký tự. Hãy coi biến như một cái rương: bạn có thể lưu trữ các vật phẩm bên trong nó và đặt tên cho chiếc rương để giúp bạn nhớ những gì bạn đã đặt trong đó.
- Câu lệnh điều kiện giúp định hướng luồng chương trình. Nó thực hiện điều này bằng cách có một số phần mã chỉ chạy trong các tình huống cụ thể. Điều kiện luôn sử dụng các từ khóa if, else và elif (viết tắt của “else if”).
- Vòng lặp cho phép bạn lặp lại một khối mã nhiều lần. Đối với những lần khi một khối mã cần chạy một lượng thời gian không chắc chắn hoặc không cụ thể, bạn sử dụng vòng lặp while. Mặt khác, vòng lặp for lặp lại theo một số lượng cụ thể đã định sẵn.
- Các hàm chức năng cho phép người viết mã thực hiện một loạt các hành động thay vì viết đi viết lại từng câu lệnh riêng biệt.
Lập trình Trò chơi là một khởi động tuyệt vời
Lập trình trò chơi điện tử là điểm khởi đầu phổ biến của nhiều lập trình viên trẻ. Angry Birds, Minecraft, Flappy Bird, Five Nights at Freddy’s và các trò chơi khác là nguồn cảm hứng khơi gợi niềm đam mê ở con bạn. Tương lai trẻ có thể phát minh ra một trò chơi của riêng mình, thật tuyệt phải không?
Tuy nhiên, cha mẹ nên nói trước với con rằng những trò chơi mà con yêu thích có thể không tạo ra những dự án lập trình tuyệt vời khi chúng mới bắt đầu. Nhiều trò chơi yêu cầu các nhóm nhà phát triển, nghệ sĩ và nhà thiết kế kết hợp với nhau. Các trò chơi yêu cầu nhiều thiết kế cấp độ và tác phẩm nghệ thuật có thể khiến người mới bắt đầu choáng ngợp.
Hoàn thành một trò chơi đơn giản sẽ khiến bạn hài lòng hơn nhiều so với việc bắt đầu và không bao giờ kết thúc một dự án lớn. Cha mẹ có thể bắt đầu thực hành cùng con bằng ngôn ngữ lập trình Python với những dự án trò chơi đơn giản (Tic Tac Toe, Hangman,…).
Xem thêm: Top 10 website học STEM Coding – Lập trình miễn phí cho trẻ
Tìm sự trợ giúp từ chuyên gia
Những cha mẹ không chuyên về lập trình hoặc gặp khó khăn trong quá trình dạy STEM Coding – Lập trình cho trẻ có thể tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia. Tìm những lớp học trực tuyến hoặc trực tiếp để con tham gia. Bên cạnh việc kiến thức được trau dồi một cách bài bản hơn, con bạn sẽ có cơ hội thảo luận hoặc làm những dự án chung với các bạn cùng lớp. Đây cũng là phương pháp hiệu quả tạo động lực và niềm say mê khi học lập trình.
Tuy nhiên, cha mẹ không nên ỉ lại hoàn toàn vào chuyên gia tại lớp mà vẫn phải thường xuyên luyện tập cùng con và theo sát giáo trình học tập của con tại nhà. Tạo sự kết nối giữ lập trình và những thứ mà con thích như trò chơi Minecraft. Hoặc ví dụ, con bạn quan tâm đến một lĩnh vực nghe không mấy liên quan như bóng đá, cha mẹ đừng lo lắng bởi nó vẫn liên quan đến công nghệ và lập trình.
Ví dụ về một cậu bé tên Marco, 13 tuổi đã dành hầu hết thời gian của mình để chơi bóng đá. Giờ đây, cậu bé đang phát triển mối quan tâm đến khoa học dữ liệu liên quan đến bóng đá và cách quản lý các dữ liệu liên quan đến bộ môn Esport. Vì vậy, cho dù có quan tâm đến công nghệ hay không, lập trình có rất nhiều thứ giúp trẻ kết nối với những sở thích cá nhân của mình.
Đầu tư thiết bị thiết yếu
Đương nhiên rồi, cha mẹ hãy cố gắng cung cấp cho con một máy tính riêng để học lập trình. Giống như chơi một nhạc cụ, lập trình là một kỹ năng được học bằng cách thực hành chứ không phải quan sát người khác. Cha mẹ có thể tham khảo những chiếc máy tính trong tầm giá vừa phải và bộ xử lý đủ mạnh để quá trình học tập của con diễn ra suôn sẻ.
Lưu ý nên tránh Chromebook, iPad và máy tính bảng vì; rất khó để Python chạy trên chúng. Khuyến khích cha mẹ nên đầu tư một chiếc máy tính xách tay nhỏ gọn và dễ mang theo bất cứ đâu. Tuy nhiên, cha mẹ nên lưu tâm đến thời gian sử dụng máy tính và mục đích sử dụng máy tính của con. Nhiều trẻ có thể sẽ bị cuốn theo những trò chơi mà xao nhãng việc luyện tập lập trình. Hãy đồng hành cùng con để kết hợp việc vừa học vừa chơi thật hiệu quả.
Trên đây là 6 bí quyết dạy STEM Coding – Lập trình mà bất kỳ cha mẹ nào cũng có thể áp dụng với con mình. Hãy khơi gợi niềm yêu thích của con, hãy bắt đầu bằng những kiến thức nền tảng và hãy cùng con thực hành một dự án lập trình nho nhỏ.
Sylvan Learning Việt Nam hy vọng bài viết sẽ giúp mỗi cha mẹ sẽ tìm được những phương pháp giúp con tiếp cận bộ môn lập trình đầy hứng thú.
