Giáo dục STEM THCS có kết nối giữa nhiều môn học với nhau. Kiến thức ở giai đoạn này rộng và có độ khó cao hơn hẳn so với cấp tiểu học. Vậy phương pháp và nguồn lực như thế nào mới phù hợp khi giáo dục STEM THCS? Các chia sẻ trong bài viết sau của Sylvan Learning Việt Nam sẽ giúp thầy cô và phụ huynh nắm rõ hơn định hướng giáo dục STEM trong nhà trường phổ thông.
Thực trạng áp dụng giáo dục STEM THCS trong nhà trường phổ thông
Giáo dục STEM THCS đang được chú trọng triển khai. Nhất là kể từ chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ được ban hành ngày ngày 04/5/2017.
Theo đó, để tăng cường năng lực tiếp cận cách mạng công nghiệp lần thứ 4, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã kết hợp với Hội đồng Anh tập huấn triển khai thí điểm giáo dục STEM ở một số trường trung học.
Xem thêm: Nội dung tập huấn chương trình giáo dục theo định hướng STEM tại Việt Nam
Cũng trong năm học 2017-2018, hướng dẫn về đào tạo STEM cũng được Bộ gửi tới các trường trên toàn quốc. Hàng loạt chương trình/cuộc thi được triển khai mang lại kết quả cao đã khẳng định giáo dục STEM THCS là hướng đi đúng đắn.
Điển hình phải kể đến như:
- Cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học.
- Tổ chức các chương trình tạo điều kiện cho người học vận dụng kiến thức liên môn. Mục đích để giải quyết các tình huống thực tiễn.
- Triển khai mô hình giáo dục STEM – SchoolLAB dành cho học sinh trung học.
Dễ nhận thấy, giáo dục STEM trong trường cấp hai đã giúp học sinh hào hứng hơn. Đối tượng học tiếp thu kiến thức mới một cách chủ động. Nhờ đó, lối học vẹt, nhớ suông,…được cải thiện đáng kể.
Ngoài ra, giáo dục STEM còn tạo điều kiện để giáo dục sáng tạo, rèn luyện tư duy logic. Cũng nhờ thế trẻ thông minh và năng động, biết hợp tác, làm việc nhóm tốt hơn.
Giáo dục STEM đang được triển khai rộng rãi hơn ở các bậc học, đặc biệt là bậc học THCS và THPT. Tuy nhiên, vẫn còn có khoảng cách giữa giáo dục STEM trong nhà trường phổ thông với các hoạt động giáo dục STEM ở khối tư nhân và các hoạt động Câu lạc bộ ngoại khóa, vốn được cho là phát triển nhanh với phương thức tiếp cận hiệu quả hơn, gần với thế giới hơn.
Xem thêm: Giáo dục STEM tại Việt Nam có theo kịp giáo dục STEM trên thế giới
Đặc trưng của giáo dục STEM THCS
Dễ nhận thấy, giáo dục STEM THCS có những đặc trưng cơ bản sau đây:
Nhiều môn học, độ khó rõ rệt so với cấp tiểu học
Bắt đầu từ lớp 6, số lượng môn học ở trường nhiều hơn rõ rệt so với cấp tiểu học. Các em còn được tiếp cận với những môn mới như Hóa học, Sinh học.
Đồng thời, lượng kiến thức trong sách giáo khoa của cấp 2 còn có có độ bao phủ rộng hơn. Học sinh cũng cần tập trung nghe giảng và chủ động ôn tập tại nhà. Nhờ thế người học mới theo kịp chương trình với độ khó lớn hơn hẳn so với cấp 1.
Dễ nhận thấy, môn Toán không dừng lại ở các phép tính cộng trừ đơn thuần. Thay vào đó, trẻ bắt đầu làm quen với các định luật phức tạp hơn. Riêng Ngữ văn đòi hỏi tư duy nhiều hơn. Học sinh cần phải dành nhiều thời gian để suy luận, phân tích khi đọc hiểu văn bản.
Các môn Vật lý, Hóa học với kiến thức trừu tượng cũng là thách thức lớn đối với các em. Vì thế, đây được xem như khó khăn lớn cần nhận rõ khi giáo dục STEM THCS.
Trẻ ở lứa tuổi nhạy cảm nhưng ưa thích khám phá và các hoạt động tập thể
Học sinh cấp 2 cũng bắt đầu bước vào lứa tuổi dậy thì. Giai đoạn này các em có sự thay đổi lớn về mặt tâm lý. Trẻ nhạy cảm hơn, đôi lúc tỏ ra khó bảo. Mặt khác, đối tượng này còn dễ bị tác động bởi các yếu tố ngoại cảnh.
Vì thế, trẻ có thể cảm thấy chán nản, sinh ra cảm xúc tiêu cực,..khi thay đổi môi trường học tập cũng như tiếp xúc với các môn học khó.
Tuy nhiên, học sinh trung học cũng là những đối tượng rất thích khám phá. Bé còn dễ dàng kết nối, có hứng thú khi tham gia các hoạt động tập thể. Đây là lợi thế lớn giúp việc đào tạo STEM ở giai đoạn này dễ có kết quả tốt.
Lợi ích của Giáo dục STEM đối với học sinh THCS
Thời đại 4.0 đòi hỏi ngày càng cao ở con người. Vì thế giáo dục STEM được xem là phương pháp tối ưu giúp thế hệ trẻ đủ năng lực, thích ứng tốt hơn với những thay đổi thời cuộc.
Đào tạo theo phương pháp giáo dục STEM sẽ giúp học sinh THCS:
- Trẻ dễ dàng được vận dụng kiến thức trong sách vở vào thực tế nhờ giáo dục STEM. Từ đó, học sinh cảm thấy hào hứng hơn khi nhận ra sự thú vị của các kiến thức có được ở lớp.
- Thông qua các buổi thảo luận/làm việc nhóm,..học sinh còn phát triển kỹ năng giao tiếp, biết cách hợp tác.
- Đồng thời, trẻ còn phát huy năng lực sáng tạo, tư duy logic vượt trội. Những yếu tố này giúp học sinh có kết quả học tập tốt hơn.
- Đồng thời, giáo dục STEM THCS còn khơi dậy niềm yêu thích của trẻ với các môn khoa học, công nghệ. Các kiến thức ở những lĩnh vực này sẽ trở thành công cụ hữu ích giúp học sinh thích ứng tốt hơn với thời đại 4.0.
Xem thêm: Top 8 lợi ích của mô hình giáo dục STEM
Ứng dụng giáo dục STEM THCS: Làm sao để thành công?
Để giáo dục STEM THCS đạt kết quả cao cần kết hợp nhiều yếu tố với nhau. Cụ thể phải kể đến như:
Giáo án ưu việt
Thiết kế giáo án STEM thông minh, khoa học là yếu tố quyết định lớn đến hiệu quả của chương trình. Theo đó, thầy cô nên chú ý:
Tích hợp liên ngành
Bản chất của giáo dục STEM là kết hợp liên môn. Do đó, giáo án của chương trình cần đảm bảo tích hợp các kiến thức liên ngành. Ở đó, nội dung của các môn Toán học, Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật được lồng ghép khéo léo.
Yếu tố kể trên đảm bảo giúp học sinh tiếp cận với kiến thức vừa sâu vừa rộng. Nhờ thế, trẻ còn dễ dàng áp dụng các nội dung mới vào thực tế hiệu quả hơn.
Trình bày hấp dẫn
Việc trình bày giáo án hấp dẫn giúp trẻ thêm hào hứng khi theo dõi bài học. Do đó, thầy cô nên kết hợp nhiều dụng cụ, cách trình bày khác nhau để bài học thêm sinh động.
Một số gợi mở có thể giúp giáo viên thiết kế bài giảng tốt hơn có thể kể đến như:
- Thiết kế bài giảng bằng Powerpoint.
- Xây dựng các biểu đồ.
- Kết hợp trình bày bảng biểu khi so sánh.
- Làm các thí nghiệm.
- Tổ chức các trò chơi.
- Triển khai thảo luận/làm việc nhóm.
Kiến thức kết nối với đời sống thực tế
Thực hành được xem là yếu tố quan trọng hàng đầu để chương trình giáo dục STEM THCS có thành công như ý. Do vậy, nhà trường cần tổ chức:
- Các buổi dã ngoại, trải nghiệm thực tế.
- Những cuộc thi chuyên đề giáo dục STEM
- Triển khai ngày hội STEM.
Thông qua đây, trẻ vừa được hoạt động thể chất, tăng cường kỹ năng làm việc nhóm. Nhờ vậy, học sinh
Thiết kế giáo án STEM hợp lý giúp bài giảng thêm hấp dẫn, giúp học sinh tiếp nhận kiến thức hiệu quả hơn nữa.
Xem thêm: 12 bước thiết kế giáo án STEM hiệu quả: Có thể bạn chưa biết
Phương pháp giảng dạy phù hợp
Ngoài ra, thầy cô cần trau dồi kiến thức và kỹ năng giảng dạy STEM mỗi ngày. Việc áp dụng phương pháp đào tạo phù hợp với từng đối tượng, từng bài học… sẽ giúp trẻ tiếp nhận kiến thức dễ dàng hơn.
Quá trình giảng dạy cần có sự linh hoạt, nhạy bén, tránh máy móc. Đây là cách để cả giáo viên và học sinh có trải nghiệm thú vị hơn trong mỗi giờ học. Nhờ đó, học tập không còn là áp lực mà là những khám phá hay, được đón nhận ở các trường cấp 2.
Xem thêm: Phương pháp giáo dục STEM là gì? Mục tiêu và 3 phương pháp chính
Tổ chức hoạt động thực hành
Thực hành sẽ giúp “đánh thức” các giác quan để học sinh thêm tỉnh táo khi vào học. Hơn thế nữa, hoạt động này còn tạo hứng thú, tránh sự nhàm chán trong mỗi buổi học.
Thông qua đây, sự kết nối giữa kiến thức trong sách vở với thực tế cũng thêm chặt chẽ.
Tham khảo: Hoạt động STEM cho trẻ
Hi vọng các chia sẻ vừa rồi giúp thầy cô có thêm định hướng hay khi giáo dục STEM THCS. Đào tạo tốt ở cấp này sẽ là nền tảng để giáo dục STEM trong nhà trường phổ thông có hiệu quả cao hơn. Đây cũng là bí quyết để học sinh thêm hứng thú với mỗi bài học và tìm thấy đam mê với STEM.
HẤP THU KIẾN THỨC, CHỦ ĐỘNG HỌC TẬP