Dạy ngữ âm (Phonics) cho trẻ em là phương pháp hiệu quả để học đọc tiếng Anh cho trẻ. Tuy nhiên, ở từng giai đoạn phát triển, trẻ sẽ tiếp nhận kiến thức theo những cách khác nhau. Vậy với trẻ nhỏ, đặc biệt là ở lứa tuổi mầm non, mẫu giáo thì làm thế nào để dạy ngữ âm tiếng Anh cho trẻ? Tìm hiểu những thông tin chung về dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo thông qua bài viết dưới đây của Sylvan Learning!
Dạy đọc và phonics tiếng Anh cho trẻ những năm đầu đời: Bắt đầu thế nào?
Ngữ âm tiếng Anh (Phonics) hiểu đơn giản là việc sử dụng âm thanh của những chữ cái để đọc từ tiếng Anh. Và dạy đọc tiếng Anh cho trẻ em hiệu quả nhất thường được bắt đầu từ việc dạy Phonics (Ngữ âm) cho trẻ.
Với trẻ ở độ tuổi mầm non/mẫu giáo, nên bắt đầu phát triển kỹ năng nghe các âm khác nhau trong từ tiếng Anh trước khi cho trẻ làm quen với tên của các chữ cái. Cho đến khi trẻ học các chữ cái tiếng Anh theo trình tự bảng chữ cái thì trẻ cũng học các âm vị tương ứng. Không nên để trẻ nhầm lẫn giữa tên của chữ cái tiếng Anh và âm vị của chúng.
Tại thời điểm bắt học về ngữ âm, trẻ sẽ biết cách đọc và phát âm những từ ngắn, đơn giản. Ví dụ như: “c-a-t, cat” và “s-u-n, sun”. Tiếp tới, bạn cần dạy cho trẻ hiểu và nắm bắt một số chữ cái tạo ra các âm khác nhau khi ghép chúng lại (sh”, “ee”, “ai”).
Độ phức tạp của các âm cho từ sẽ tăng dần theo độ tuổi của trẻ. Đến khi trẻ thành thạo về các âm đơn thì có thể chuyển sang dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo với các âm ghép. Đồng thời, bên cạnh cho trẻ sử dụng ngữ âm để đọc các từ tiếng Anh quen thuộc, bạn cũng nên để trẻ thử với những từ vựng mới mà trẻ chưa gặp bao giờ.
Tất nhiên, việc dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo, mầm non không nên quá gò bó. Cần tạo ra sự hứng thú và yêu thích của trẻ với việc đọc tiếng Anh cũng như kiến thức về Phonics.
Trẻ mầm non/ mẫu giáo học sẽ học gì với phonics?
Việc dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo, mầm non thường tập trung vào các vấn đề:
- Phát triển kỹ năng nghe của trẻ: Khuyến khích trẻ ghi nhớ và bắt chước những âm thanh của tiếng Anh (có thể qua phim ảnh, âm nhạc,…) một cách tự nhiên.
- Dạy trẻ phân biệt cách đọc các chữ cái tiếng Anh khi chúng đứng riêng biệt và khi ghép lại thành từ.
- Âm điệu (rhythm), vần điệu (rhyme)
- Phép điệp âm (alliteration)
Bí quyết tạo hứng thú khi dạy phonics cho trẻ mẫu giáo
Đừng quên mục đích của việc dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo là để trẻ nắm được quy tắc đọc, phát âm các từ tiếng Anh. Qua đó, trẻ có thể dễ dàng và nhanh chóng đọc bât cứ tài liệu tiếng Anh nào mà trẻ muốn. Mặt khác, không nên dạy Phonics cho trẻ một cách quá lý thuyết và bó buộc. Như vậy, trẻ sẽ cảm thấy nhàm chán và tất nhiên, việc dạy Phonics cho trẻ không còn hiệu quả.
Dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo, mầm non đừng bỏ qua những bí quyết sau:
- Chú ý đến thời gian các bài học Phonics diễn ra. Nội dung bài học nên ngắn gọn và tập trung trong thời gian vừa đủ trước khi trẻ bắt đầu cảm thấy nhàm chán. Bạn có thể chia nhỏ những nội dung về Phonics bạn muốn dạy cho trẻ và truyền đạt chúng đến trẻ trong khoảng 10 phút là dài nhất.
- Thay vì dạy Phonics cho trẻ với những lý thuyết dài dòng, hãy biến chúng thành những trò chơi thu hút trẻ tham gia. Trẻ nhỏ chỉ yêu thích và gắn bó với những thứ vui và thú vị. Ví dụ như: trò chơi vỗ tay theo nhịp điệu (để trẻ vỗ tay nếu phát hiện ra các từ có cùng vần điệu với nhau trong một đoạn văn, đoạn nhạc); trò chơi tìm chữ (tìm các chữ có bắt đầu bằng “s”, bằng “t” trong đoạn nhạc, đoạn văn trẻ nghe được),..
- Chọn không gian phù hợp để trẻ học Phonics hiệu quả, tránh những nơi quá ồn ào, hoặc bị quấy nhiễu bởi tiếng TV,…
- Khuyến khích trẻ đọc như một thói quen các tài liệu có tiếng Anh như truyện, sách, báo hay tạp chí.Trong quá trình đọc, cùng trẻ tìm hiểu ngữ âm của các từ có trong tài liệu đó.
5 tựa sách dạy phonics cho trẻ mẫu giáo
Bob Books Set 1 Beginning Readers
Bob Books Set 1 Beginning Readers là một trong những cuốn sách cực nổi tiếng về học ngữ âm tiếng Anh cho trẻ em. Bob Books Set 1 Beginning Readers sử dụng những câu chuyện đơn giản, dễ hiểu cùng hình ảnh mô tả vui nhộn, màu sắc để truyền tải kiến thức về ngữ âm đến các độc giả nhỏ tuổi.
Đặc biệt, những kiến thức về ngữ âm được lồng ghép và sắp xếp một cách khéo léo theo cấp độ tăng dần cho đến khi trẻ đọc hết cuốn sách với tất cả những chữ cái tiếng Anh và âm vị của chúng.
Usborne Phonics Readers (12 quyển màu vàng và bộ 20 quyển)
Với đa dạng các chủ đề sinh động, bộ sách này được xem là một trong những lựa chọn ưu tiên khi dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo, mầm non (từ 3-5 tuổi). Usborne Phonics Readers có bộ 12 quyển và bộ 20 quyển.
Bộ sách này không chỉ đơn thuần bao gồm những câu chuyện thú vị, gần gũi mà chúng thực sự được xây dựng với sự tham khảo ý kiến của các chuyên gia ngữ âm. Những câu chuyện của Usborne Phonics Readers sử dụng câu văn ngắn, dễ hiểu với cách gieo vần đơn giản và lặp lại âm vị.
Mỗi cuốn sách trong bộ sách tập trung vào một vài âm vị khác nhau phù hợp với trẻ từ 3-5 tuổi để nghe và đọc theo. Phía cuối mỗi cuốn sách cũng có hướng dẫn cách phát âm chuẩn để các bậc phụ huynh luyện tập cùng trẻ hàng ngày.
I can read
Một tựa sách khác không thể thiếu trong danh sách tài liệu hỗ trợ dạy đọc và ngữ âm tiếng Anh cho trẻ em là I can read. Nội dung của I can read là những câu chuyện tiếng Anh ngắn và thú vị được minh họa bằng hình ảnh đẹp, rõ nét, thu hút sự chú ý của trẻ nhỏ. I can read với trọn bộ 33 câu chuyện cũng sử dụng những câu văn, từ ngữ đơn giản để giúp trẻ luyện đọc cũng như học từ vựng tiếng Anh.
Peppa Phonics Boxed Set
Tuyển tập sách Peppa Pig là những câu chuyện xoay quanh chú heo con Peppa Pig sống cùng bố, mẹ và cậu em trai bé bỏng George. Đây là một trong cuốn sách phổ biến vừa giúp trẻ nhỏ giải trí vừa giúp trẻ học tiếng Anh, đặc biệt là đọc tiếng Anh.
Chú heo con Peppa Pig cùng đồng hành với trẻ trong việc học ngữ âm với bộ sách Peppa Phonics Boxed Set. Bộ sách này bao gồm 10 câu chuyện ngắn về Peppa Pig được viết riêng để giúp trẻ các nguyên âm ngắn (short vowel sounds). Peppa Phonics Boxed Set cũng đi kèm 2 sách bài tập ngữ âm để trẻ có thể luyện tập cho đến khi thành thạo.
Scholastic Reading Line Phonics Kit
Tương tự như hầu hết các cuốn sách dành cho trẻ em khác, Scholastic Reading Line Phonics Kit được xây dựng với những nội dung thú vị cùng hình ảnh minh họa vui nhộn, màu sắc. Đáng chú ý, bộ sách gồm 21 cuốn này hướng tới cung cấp cho người đọc các kiến thức về: chữ cái và âm vị tiếng Anh, từ vựng, ngữ âm tiếng Anh. Scholastic Reading Line Phonics Kit sẽ là tài liệu hữu ích để dạy Phonics cho trẻ em.
Trên đây là những thông tin chung về dạy Phonics cho trẻ mẫu giáo. Dạy ngữ âm từ khi trẻ ở độ tuổi mẫu giáo, mầm non giúp trẻ có một nền tảng vững chắc về ngôn ngữ tiếng Anh, qua đó phát triển những kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng đọc tiếng Anh.
