Phương pháp phonics luyện phát âm tiếng Anh cho trẻ em vẫn còn khá xa lạ với nhiều phụ huynh. Tuy nhiên, đây là cách dạy tiếng Anh vô cùng hiệu quả và mang lại nhiều lợi ích cho các con, đặc biệt đối với trẻ em ở độ tuổi mẫu giáo và tiểu học. Vậy phonics là gì và làm cách nào để dạy phonics cho trẻ đạt hiệu quả tối ưu? Hãy cùng Sylvan Learning tìm hiểu thêm về phương pháp luyện phát âm này nhé.
Phonics là gì? Vì sao dạy phonics cho trẻ lại cần thiết khi dạy phát âm và từ vựng tiếng Anh cho trẻ em?
Phonics (Ngữ âm) là phương pháp dạy học giúp trẻ em đọc và viết tốt hơn. Nói một cách đơn giản, phonics giúp trẻ em nghe và nhận dạng từ vựng, đồng thời biết cách phân biệt các từ này trong tiếng Anh. Phonics là một trong những bước quan trọng nhất khi bắt đầu tiếp cận ngoại ngữ. Khi đã có kiến thức về ngữ âm, trẻ em sẽ biết cách ghép các chữ cái để được một từ hoàn chỉnh.
Việc dạy phonics cho trẻ sẽ hỗ trợ trẻ giải mã những từ lạ. Ví dụ, nếu được dạy lần lượt các chữ cái như: t, p, a, s, trẻ sẽ bắt đầu biết cách ghép vần để tạo được một từ có nghĩa (như: taps, tap, pat, pats và sat). Hầu hết các từ trong tiếng Anh đều được phát âm dựa trên các quy tắc ngữ âm. Do vậy, phonics là quá trình cần thiết để củng cố nền tảng ngoại ngữ cho trẻ nhỏ.
Các phương pháp dạy phonics tiếng Anh cho trẻ em
Ngữ âm tổng hợp
Các bài học ngữ âm tổng hợp thường liên quan đến việc dạy đọc. Cụ thể hơn, việc giảng dạy sẽ liên quan đến sự kết hợp của âm thanh và chữ cái (khi một từ được tách ra để đánh vần hoặc được phát âm hoàn chỉnh). Ví dụ, trẻ em sẽ được dạy cách tách các chữ cái trong một từ đơn để đánh vần: /k, æ, t/, sau đó trộn các âm này để được từ “Cat”.
Ngữ âm phân tích
Đây là phương pháp dạy tiếng Anh phổ biến ở Scotland, trong đó các đơn âm và chữ cái sẽ không cần phải đánh vần riêng lẻ. Thay vào đó, học sinh sẽ xác định âm vị giống như trong một tập hợp từ. Ví dụ, giáo viên đưa ra một số từ vựng như: pat, park, push, pen và yêu cầu các em tìm điểm chung của các từ này (chữ “p”).
Ngữ âm tương đồng
Giống như ngữ âm phân tích, đây cũng là phương pháp dạy phonics cho trẻ bằng cách không tách từ để đánh vần. Nếu ngữ âm phân tích hướng đến điểm giống nhau của các âm đầu (chữ cái đầu tiên của từ), thì ngữ âm tương đồng hướng đến các âm theo sau. Ví dụ giáo viên đưa ra vần “ake”, các em phải tìm được các từ có phát âm tương tự, trong đó có: cake, make, bake, fake.
Lồng ghép ngữ âm
Phonics chỉ là một phần trong quá trình học tiếng Anh, trong đó phương pháp lồng ghép ngữ âm có phần khác biệt hẳn so với các cách dạy khác. Để tiếp cận cách dạy này, các từ vựng luôn được giới thiệu khi đặt trong một hoàn cảnh cụ thể. Như vậy, trẻ sẽ dễ dàng hiểu sâu về nghĩa của từ.
Dạy phonics tiếng Anh cho trẻ em theo độ tuổi
Dạy Phonics cho trẻ học mẫu giáo
Khi mới làm quen với ngoại ngữ ở độ tuổi còn nhỏ, mục tiêu lớn nhất của trẻ em đó là biết đọc bảng chữ cái, các chữ ghép và từ đơn có nguyên âm ngắn. Ví dụ, bạn có thể giới thiệu tổ hợp các chữ ghép thành một âm đầu như: ch, sh, th, wh và ck. Đối với một số trẻ ở độ tuổi mẫu giáo, việc phát âm các phụ âm một cách riêng lẻ sẽ hơi khó. Tuy nhiên, nếu đặt các âm đó trong một từ hoàn chỉnh thì trẻ hoàn toàn có thể đọc được.
Dạy phonics cho trẻ lớp 1
Dạy Phonics cho trẻ lớp 1 thường bắt đầu với âm đơn và tổ hợp âm đầu (ch, sh, th, wh và ck). Ngoài ra, trẻ cũng sẽ tiếp tục luyện đọc các nguyên âm ngắn và các tổ hợp 3 âm như: tch, dge. Hãy chắc chắn trẻ đã thành thạo những bài học cơ bản, trước khi dạy sang bài học về cách pha trộn phụ âm (ví dụ: cl, tr và sp).
Tiếp theo, ở mức độ khó hơn, bạn có thể hướng dẫn trẻ cách phát âm các từ hoàn chỉnh (hầu hết là từ ngắn có 1 đến 2 âm tiết như: cat, fish, you, hat, pic-nic, kit-chen,…). Ngoài ra, các âm đuôi cũng sẽ được thêm vào bài giảng để trẻ hoàn thiện khả năng đọc (ví dụ như: -ing, -er, -s). Khi trẻ đã quen thuộc với các nguyên âm ngắn, bạn có thể chuyển sang dạy những nguyên âm dài ( ví dụ: oa, ee, ai), hoặc các tổ hợp nguyên âm ít phổ biến hơn (ví dụ: oi, aw, oo, ou, ow).
Dạy phonics cho trẻ em lớp 2, lớp 3 trở lên
Bước vào lớp 2, trẻ em sẽ làm quen với các bài học phức tạp hơn. Lúc này, trẻ cần làm quen với các từ hai âm tiết và đa âm tiết (là những từ có 3 âm tiết trở lên). Để giải mã được nhóm từ này, trẻ cần được hướng dẫn cách phân chia âm tiết và các quy tắc ghép âm. Khi đã nắm chắc các quy tắc phát âm và ghép vần, trẻ có thể vận dụng những kiến thức này để trộn các âm tạo thành một từ hoàn chỉnh.
Sau khi thành thạo việc phát âm và đánh vần, trẻ sẽ chuyển sang học về hậu tố, tiền tố, từ gốc và kết hợp từ. Trên thực tế, từ vựng và cách đánh vần có quan hệ mật thiết đối với khả năng đọc của trẻ. Ví dụ khi được dạy từ “Geo”, trẻ sẽ biết nghĩa của từ liên quan đến “trái đất- earth”. Đồng thời, từ này sẽ có cách phát âm tương đồng trong các tổ hợp từ khác nhau, ví dụ: geology, geologist, geological, geography, geographic.
Xem thêm:
- Dạy phonics luyện phát âm tiếng Anh cho trẻ mầm non/ mẫu giáo
- Dạy phonics luyện phát âm tiếng Anh cho trẻ tiểu học
Dạy phonics cho trẻ: Cần kết hợp với dạy từ vựng tiếng Anh cho trẻ em
Để phát triển các kỹ năng tiếng Anh một cách hoàn thiện, trẻ em cần được dạy một cách có hệ thống. Một trong những phương pháp tốt nhất để học ngoại ngữ đó là kết hợp học Phonics và học từ vựng. Khi trẻ em nắm được số lượng từ vựng tiếng Anh cơ bản, các em cũng sẽ tự phát triển khả năng đọc và viết tốt hơn.
Đối với những trẻ ở độ tuổi mẫu giáo và tiểu học, phương pháp Sight words (hay còn gọi là “Từ nhìn”) mang lại hiệu quả hàng đầu. Cách dạy này đã được nghiên cứu và áp dụng trong chương trình học chính quy tại các nước nói tiếng Anh. Hãy tìm hiểu sâu hơn các phương pháp dạy kết hợp từ vựng Sight words và Phonics để bé có thể tiếp cận tiếng Anh nhanh hơn và hiệu quả hơn bạn nhé.
Phonics gần như là bài học đầu tiên khi trẻ em tiếp cận một ngôn ngữ mới ngoài tiếng mẹ đẻ. Các bài học ngữ âm không chỉ giúp trẻ em nói và đọc, mà còn góp phần hoàn thiện kĩ năng đọc của trẻ nhỏ. Mong rằng chia sẻ trong bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp dạy Phonics cho trẻ em hiệu quả này.
